Voor juristen is het al lastig om een wet te doorgronden. De tekst is vaak nogal abstract. Dus meestal heb je behoefte aan wat toelichting. Wat wordt bedoeld met een bepaald artikel, of met een bepaalde term? Voor niet-juristen moet dat helemaal abracadabra zijn. Voor hen geven we in deze blog wat tips en aanwijzingen voor het doorgronden en doorzoeken van wetsteksten.

Doorzoeken van www.overheid.nl

De hoeveelheid juridische en wetstechnische informatie op het internet is inmiddels gigantisch. Eigenlijk kun je alles wel zo’n beetje vinden op het web. Maar je moet er wel je weg kunnen vinden.
Bij wetten begint die weg op www.overheid.nl (hier). De overheid heeft namelijk alle wetten en wetsgeschiedenis (de stukken over de totstandkoming van wetten) op die site geplaatst. Een schat aan informatie!

Een voorbeeld: de Wabo

Laten we een praktisch voorbeeld nemen: de Wabo. Of, languit: de ‘Wet algemene bepalingen omgevingsrecht’. Dat is de wet die gaat over de omgevingsvergunningen (voorheen: bouwvergunning, milieuvergunning, vrijstelling, etc.). Misschien komt u daar wel eens mee in aanraking (als u bijvoorbeeld wilt verbouwen).

Laten we eerst deze wet tevoorschijn halen:

• ga naar www.overheid.nl
• klik onder ‘Beleid & regelgeving’, onder ‘Wettenbank’ op ‘nationaal’
• tik in het dan geopende scherm de woorden ‘wet algemene bepalingen omgevingsrecht’ in en klik op ‘zoeken’ op druk op ‘enter’
• vervolgens ziet u een overzicht van regelgeving. Loop die door, en klik op ‘Wet algemene bepalingen omgevingsrecht’

En, voila, de wet staat in uw scherm.

Vervolg: de wetsgeschiedenis

In artikel 2.1, lid 1 en onder c van de Wabo staat:

“Het is verboden zonder omgevingsvergunning een project uit te voeren, voor zover dat geheel of gedeeltelijk bestaat uit (…) c. het gebruiken van gronden of bouwwerken in strijd met een bestemmingsplan (…)”

En daar hebben wij wel wat vragen over. Wat bijvoorbeeld als je gronden láát gebruiken in strijd met een bestemmingsplan? We gaan dat eens uitzoeken.

Naast ‘Artikel 2.1’ staan een aantal figuurtjes (een driehoekje, een ketting, etc.). Klik op het derde figuurtje: de ‘i’ (‘Toon wetstechnische informatie’).

U komt dan op een pagina waar groot ‘Wet algemene bepalingen omgevingsrecht’ staat. Het tabblad ‘Algemeen’ is standaard geopend. Naast die tab is er een tweede tabblad: ‘Wijzigingenoverzicht’. Klik daarop.

Wat u daar ziet is een overzicht van de wetsgeschiedenis met betrekking tot artikel 2.1 van de Wabo. Helemaal onderaan staat ‘Nieuwe regeling’. Daar boven staan meer recent doorgevoerde wijzigingen op artikel 2.1.

Klik achter ‘Nieuwe regeling’ op het Kamerstuknummer, in dit geval ‘30844’.

Er opent zich dan een pagina waar alle kamerstukken (Tweede en Eerste Kamer) met betrekking tot artikel 2.1 staan (en veelal ook met betrekking tot de hele Wabo).

Kamerstukken

Met betrekking tot wetten bestaan meestal veel kamerstukken. Het kan gaan over amendementen, toelichtingen, brieven van ministers, moties, etc. Hoe vind je daarin je weg?

Wel, de eerste drie nummers van een dossier (in dit geval dossier 30844) zijn altijd:

• nr. 1: de Koninklijke Boodschap : een kort begeleidend briefje van de Koning(in) aan de Tweede Kamer
• nr. 2: het Voorstel van wet : dit is de wetstekst zoals die door de Koning is aangeboden aan de Tweede Kamer. Het is dus niet de definitieve wetstekst, want het wetsvoorstel moet na indiening door de Koning nog worden behandeld in Tweede en Eerst Kamer. En in dat proces wordt veel gewijzigd. Maar het raamwerk van de wet staat. En we kunnen in het wetsvoorstel in ieder geval kijken of artikel 2.1 daar al wordt vermeld.
• nr. 3: de Memorie van toelichting : de toelichting op het wetsvoorstel. Deze bevat zeer nuttige informatie. Rechters, advocaten, juristen en wetenschappers hechten hier bijzonder veel belang aan. Het gaat hier immers om ‘de bedoeling van de wetgever’.

Nr. 3 staat echter niet aan het begin van dossier 30844. We moeten dus een van de laatste pagina’s hebben (zie onderaan, onder ‘Resultaat pagina’s’). Op de laatste van deze pagina’s staat nr. 3 (‘Kamerstuk – Wet algemene bepalingen omgevingsrecht; Memorie van toelichting’). Klik daarop.

De Memorie van toelichting wordt geopend.

Memorie van toelichting

Een Memorie van toelichting kan een behoorlijk omvangrijk document zijn. Zeker bij grote wetsoperaties als de Wabo. Maar ze zijn veelal volgens een standaard ingedeeld:

• een algemeen deel (met veel toelichtende tekst over totstandkoming, het betrekken van belangenorganisaties bij de totstandkoming, samenhang met andere wetten, internationale aspecten, financiële aspecten, uitvoering, handhaving, etc.)
• een toelichting op de afzonderlijke wetsartikelen

We gaan kijken bij de toelichting op artikel 2.1. Daarvoor moeten we een heel eind omlaag scrollen, totdat we bij de toelichting op artikel 2.1 komen. Als we dan nog even een beetje doorscrollen, komen we de paragraaf ‘Onderdeel c’ tegen. En die moeten we hebben. En daar valt het volgende te lezen:

“Onder het gebruiken van een bouwwerk wordt mede verstaan het laten gebruiken of in gebruik geven van een bouwwerk of gronden. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de situatie dat de eigenaar van een bouwwerk het gebruik daarvan door derden toestaat. Voorbeeld hiervan zijn de zogenoemde vliegende winkels, die gedurende ten hoogste enkele dagen hun partijgoederen te koop aanbieden in een hotel of ander gebouw. Vanuit handhavingsoogpunt en om herhaling van de overtreding te voorkomen is het wenselijk dat in zo’n geval ook de eigenaar of exploitant van het gebouw kan worden aangepakt.”

En dat kan in een bepaald geval zomaar handige of zelfs doorslaggevende informatie zijn. In ieder geval zal een rechter hier zeer veel waarde aan hechten. Het gaat immers om de bedoeling van de wetgever.

Vragen en advies

Hebt u vragen over bepaalde wetgeving? Neem dan contact met ons op:

Contact

Wij overleggen graag met u, praten graag over de ins and outs van uw situatie en geven u graag advies. Voor een kennismaking of eerste gesprek brengen wij geen kosten in rekening.