Je kon er op wachten: volgens het Financieele Dagblad gaat een rechtsbijstandsverzekeraar de concurrentie aan met de advocatuur. Hoewel dat formeel in strijd is met de regels van de Orde van Advocaten, gaat ze diensten aanbieden aan mensen die teveel verdienen voor de sociale advocatuur. Deze mensen mijden het recht. Reden: de te hoge tarieven van advocaten en de onvoorspelbaarheid van rechtszaak en – vooral – van de totale kosten van een procedure.

Kritiek op minister Dekker

De advocatuur heeft kritiek op minister Dekker vanwege het feit dat er te weinig wordt verdiend door sociaal advocaten. Er wordt gesteld dat Dekker de toegang tot het recht hindert.

De advocatuur lijkt hiermee voorbij te zien aan een groter probleem in de branche : het feit dat de tarieven van advocaten voor de ‘gewone man’ onbetaalbaar zijn. Uurtarieven van 200 euro tot 400 euro – exclusief BTW (21%) en kantoorkosten (6%) – zijn bepaald niet ongebruikelijk. En die gelden niet enkel voor vermogende ondernemers. Zij worden ook gehanteerd voor de ‘gewone man’.

Daarbij komt dat de afloop van rechtszaken vaak onvoorspelbaar is. Hetgeen dus ook geldt voor de totale kosten die men aan de advocaat kwijt is.

Toegang tot het recht

Het lijkt dus niet enkel minister Dekker te zijn die de toegang tot het recht hindert door de sociale advocatuur aan haar lot over te laten. Die toegang wordt vooral gehinderd door de advocaten zelf. Vooral waar het gaat om de grote groep van ‘gewone mensen’ die (net) te veel verdient voor een ‘pro deo advocaat’.

Procesmonopolie advocatuur en tarieven

Het feit dat advocaten zulke hoge uurtarieven kunnen hanteren, heeft veel te maken met het feit dat men enkel toegang tot het recht heeft indien met zich daarin laat begeleiden door een advocaat. Dat wordt ook wel het procesmonopolie van de advocaat genoemd. Hetgeen op zichzelf overigens wel verklaarbaar is. Het recht is complex en dus is begeleiding gewenst.

Het procesmonopolie – hoe terecht wellicht ook – heeft negatieve gevolgen voor prijsvorming. Dat weet iedere econoom. Monopolies stuwen prijzen in een branche op. Men kan zich dan ook afvragen waarom er niet meer regels zijn ten aanzien van de prijsvorming in de advocatuur. Dat lijkt toch vereist als je als overheid een monopolie toestaat.

Hoge kosten

Bedacht moet hierbij worden dat het feit dat advocaten hoge tarieven kunnen hanteren, gevolgen heeft voor de prijzen die vervolgens bij de advocaten zelf in rekening worden gebracht. Denk hierbij aan opleidingen en literatuur (boeken, abonnementen). De prijzen in de branche zijn niet mis.

Men bevindt zich dan ook in een opwaartse kostenspiraal.

Goede ontwikkeling

De toegang tot het recht is zeer belangrijk. Daar hebben de advocaten gelijk in. Feit lijkt echter te zijn dat zij zelf de grootste belemmering vormen voor die toegang. Het is dan ook een goede ontwikkeling dat er concurrentie komt in de advocatenmarkt. Zoals iedere econoom weet is dat gunstig voor de tarifering.

Oplossen in plaats van procederen

Nog beter lijkt het echter om onnodig procederen te voorkomen. De mindset in de juridische branche is op dit moment erg gericht op procederen. Voor een man met een hamer ziet elk probleem eruit als een spijker. En datzelfde geldt voor juristen en advocaten: met gaat elk geschil te lijf met een procedure. Hoewel er de laatste tijd een kentering lijkt te zijn. Men doet meer aan bemiddeling en mediation.

Bij dat laatste dient zich echter een gelijksoortig probleem aan. Met betrekking tot mediation ontstaan steeds meer regels en toetredingsvoorwaarden. Een nieuw monopolie dreigt aan de horizon. Veel advocaten scholen zich om tot mediator. Waar men eerst het monopolie bij de rechtstoegang had, heeft men deze nu bij de toegang tot mediation. De kosten van mediation zijn er naar…

Vragen en advies

Hebt u vragen over een juridische kwestie? Wilt u een oplossingsgerichte aanpak? Neem dan contact met ons op:

Contact

Wij overleggen graag met u, praten graag over de ins and outs van uw situatie en geven u graag advies. Voor een kennismaking of eerste gesprek brengen wij geen kosten in rekening.