De situatie doet ons een beetje denken aan de situatie kort na de eeuwwisseling. Ook toen sneuvelde het ene na het andere ruimtelijke project en overheidsplan. Destijds heette het probleem ‘luchtkwaliteit’. En ook toen waren het Europese normen die veel projecten en plannen de das omdeden. Dat is later door de wetgever gerepareerd door de Wet milieubeheer aan te passen. Ruim een decennium later zit de overheid met een vergelijkbaar probleem: de PAS-rechtspraak…

De PAS-rechtspraak

We hebben er eerder een blog aan gewijd. De uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (‘ABRvS’) van 29 mei 2019.

Het komt er eenvoudig gezegd op neer dat de overheid projecten en plannen niet langer ‘stikstof-technisch’ mag onderbouwen door te verwijzen naar het Programma Aanpak Stikstof (‘PAS’). Het PAS is enige tijd geleden in het leven geroepen om een onderscheid aan te brengen tussen het algemene (Rijks)stikstofbeleid en de vele afzonderlijke plannen en projecten van (veelal) lagere overheden. Het algemene PAS regelde dat Nederland op termijn zou voldoen aan de Europese stikstofnormen. Zodoende hoefden (lagere) overheden niet langer bij ieder afzonderlijk plan of project aan te tonen dat werd voldaan aan die normen. Een aanpak die wel enigszins lijkt op de oplossing die de overheid destijds vond voor het luchtkwaliteitsprobleem.

Maar die vlieger gaat volgens de ABRvS dus niet op. Plannen en projecten moeten gewoon stuk voor stuk voldoen aan de Europese stikstofnormen. Er mag geen beroep worden gedaan op het algemene PAS. Aldus de uitspraken van de ABRvS van 29 mei 2019.

Sneuvelende plannen

Sindsdien haalt de ABRvS een streep door het ene na het andere plan of project. Vandaag weer. Zie deze persaankondiging van de ABRvS.

Dat de ABRvS de PAS-problematiek uiterst serieus neemt en er de maatschappelijke impact van inziet, blijkt wel uit het feit dat ze een website over de problematiek heeft gelanceerd.

ADC-toets

De minister zit met de handen in het haar. Het zijn immers niet zomaar projecten waar een streep door wordt gehaald. Belangrijke infrastructuur, woningbouwprojecten en andere plannen stranden bij de ABRvS.

Er is echter een klein dorpje dat dapper standhoudt. En dat ligt onder de rook van Eindhoven: Veldhoven. Nadat de ABRvS een zaak over een ontwikkeling (de zg. Kemperbaan) in Veldhoven had aangehouden omdat de ‘desastreuze’ jurisprudentie van 29 mei 2019 op stapel stond, bleef men in Veldhoven niet stilzitten. Men wijzigde de grondslag voor de desbetreffende ruimtelijke ontwikkeling van PAS in ADC, en redde daarmee de ontwikkeling.

‘ADC’ staat voor de zogenaamde ADC-toets:

• ‘er zijn geen alternatieven voor de ontwikkeling’ (A),
• ‘er zijn dwingende redenen van openbaar belang gemoeid met het project’ (D), en
• ‘de aantasting van de natuur wordt gecompenseerd’ (C).

Wordt voldaan aan de ADC-criteria dan kan een project of plan doorgang vinden ondanks strijd met de stikstofnormen.

Vraag is of deze ‘Veldhoven-route’ nu massaal gaat worden ingezet door andere overheden, en door de minister om te redden wat er te redden valt aan de vele risico lopende ontwikkelingen.

Het komt slecht uit

Het komt iedereen in ontwikkelingsland ook behoorlijk slecht uit. De bouw- en ontwikkelingsbranche had een grote inhaalslag te maken na de Grote Crisis. Er moeten in Nederland de komende 10 jaar jaarlijks 75.000 woningen worden opgeleverd om nog enigszins aan de vraag te kunnen voldoen. En bij woningen horen (snel)wegen en andere voorzieningen. Die opgave was al lastig omdat de merendeel binnenstedelijk moet worden gerealiseerd. En nu komt daar ook nog eens de PAS-problematiek bij.

Vragen en advies

Hebt u vragen over het milieurecht of omgevingsrecht? Neem dan contact met ons op:

Contact

Wij overleggen graag met u, praten graag over de ins and outs van uw situatie en geven u graag advies. Voor een kennismaking of eerste gesprek brengen wij geen kosten in rekening.