De laatste tijd krijg ik steeds vaker vragen over eigendom. Het zijn kritische vragen. De vraagstellers lijken hun eigendomsrecht op de een of andere manier niet te vertrouwen. Bijvoorbeeld woningeigenaars. Ze hebben recentelijk hun eigen eigendomspositie bij het Kadaster opgevraagd, en twijfelen ineens of ze wel echt eigenaar zijn van hun woning. Het Kadaster zou vermelden dat ze ‘slechts’ een ‘recht van eigendom’ hebben, en niet de ‘echte’ eigendom. Waar dit wantrouwen vandaan komt, weet ik niet. Maar feit is dat er veel misverstanden over het fenomeen ‘eigendom’ blijken te bestaan. En dat is op zich ook weer niet zo vreemd. Eigendom is immers een puur juridisch construct, dat is ingebed in een abstract systeem.
Deze week las ik het prachtige boek ‘Het achtste leven’ van Nino Haratischwili. Het gaat over een Georgische familie die in de twintigste eeuw leeft binnen de communistische kaders van de toenmalige Sovjet Unie. Daarbij kwamen ook de jaren na de revolutie van 1917 aan de orde. Een tijd waarin eigendom niet bepaald heilig was. Als woningeigenaar in Sint Petersburg werd je zomaar geconfronteerd met lieden die kamers in je huis opeisten. Of erger. Eigendom werd een rariteit in het Sovjetrijk. Hoe is dat bij ons eigenlijk?
in Privaatrecht